Sheol Coimisiún na Meán ár Scéimeanna nua Iriseoireachta ar 17ú Iúil 2024 a thacóidh le hearnáil na meán agus leis an iriseoireacht ar ardchaighdeán ar fud na hÉireann.
Tá síneadh ama curtha leis an spriocdháta don Scéim Tuairiscithe Daonlathais Áitiúil, An Scéim Tuairiscithe na gCúirteanna agus na Bearta Coimhdeacha. Is é 3pm, 30 Meán Fómhair an spriocdháta nua.
Le haghaidh níos mó eolais leigh: Seolann Coimisiún na Meán iarratais le haghaidh Scéimeanna nua Iriseoireachta.
Failtíonn Coimisiún na Meán conclúid ar an próiseas Córas Faisnéise na Rialachán Teicniúil (‘TRIS’) maidir leis an gCód Sábháilteacha Ar Líne.
Tugann an Coimisiún faoi deara nach bhfuarthas aon tuarimí faoin gCód ón gCoimisiún Eorpach nó ballstáite AE eile agus tá sé beartaithe againn an gCód Sábháilteacha Ar Líne a chuir i bhfeidhm ar ardáin comhroinnte físeán a bhfuil a gceanncheathrú AE acu in Éirinn san Fhómhar.
Le cúpla seachtain anuas, chonaiceamar ardú ar bhagairtí foréigin ar líne dírithe ar pholaiteoirí, pearsana poiblí, agus ar bhaill dá dteaghlaigh. Bíonn tionchar an-diúltach go deo aige seo orthu siúd a ndírítear na bagairtí orthu agus baineann sé an bonn den daonlathas. Bíonn éifeacht fhuarchúiseach ag mí-úsáid ar líne a bhíonn dírithe ar ionadaithe tofa ar an daonlathas.
Rud mídhleathach é bagairt foréigin a dhéanamh ar líne. Faoi Ghníomh um Sheirbhísí Digiteacha an Aontais, ní mór d’ardáin ar líne bealach a chur ar fáil do dhaoine chun tuairisc a thabhairt ar ábhar a mheasann siad atá mídhleathach. Ní mór d’ardáin freagairt do na tuairiscí sin go caoithiúil agus go díograiseach. Ní mór dóibh a gcuid téarmaí agus coinníollacha féin maidir le hábhar a fhorfheidhmiú go leanúnach.
Níl na cumhachtaí ag Coimisiún na Meán iallach a chur chun ábhar mídhleathach a bhaint anuas d’ardáin ar líne láithreach. Is é an ról atá againne a dhéanamh cinnte go bhfuil córais tuairiscithe ábhair na n-ardán ag obair go héifeachtach i gcomhréir leis an dlí.
Bhuaileamar le Meta faoi na bagairtí a díríodh ar an Taoiseach agus ar a theaghlach. Bhíomar i dteagmháil freisin le hionadaithe ón nGarda Síochána agus an Coimisiún Eorpach faoin eachtra sin. Táimid i mbun measúnaithe anois ar mar atá Meta ag comhlíonadh a gcuid oibleagáidí faoi Ghníomh um Sheirbhísí Digiteacha an Aontais. Beimid ag labhairt arís le Meta chun tuilleadh eolais a fháil uathu faoi na cúinsí inar tharla an eachtra sin agus faoina bhfreagra siúd ar an scéal. Smaoineoimid ar na chéad chéimeanna eile a ghlacfaimid ina dhiaidh sin. Tá raon cumhachtaí ar fáil dúinn faoinár gCreat Sábháilteachta ar Líne, ina gcuimsítear an tAcht um Rialáil Sábháilteachta ar Líne agus na Meán, Gníomh um Sheirbhísí Digiteacha an Aontais agus Rialachán an Aontais maidir le hÁbhar Sceimhlitheoireachta ar Líne.
Tacóidh na Scéimeanna nua Tuairiscithe Daonlathais Áitiúil agus Cúirteanna le hiriseoireacht phoiblí inrochtana d’ardchaighdeán a chruthú
Leithdháileadh €6 mhilliún ar na Scéimeanna Iriseoireachta in 2024
Sheol Coimisiún na Meán ár Scéimeanna nua Iriseoireachta inniu (17.07.2024) a thacóidh le hearnáil na meán agus leis an iriseoireacht ar ardchaighdeán ar fud na hÉireann. Is é aidhm na Scéimeanna an clúdach a dhéantar ar údaráis áitiúla agus ar éisteachtaí na cúirte dúiche agus cuarda a fheabhsú agus bunaíodh iad tar éis moladh a rinneadh i dTuarascáil de chuid Choimisiún um Thodhchaí na Meán.
Cuirfear maoiniú ar fáil freisin le haghaidh tograí iriseoireachta is spéis leis an bpobal i bhfoirm fhada. Sa chomhthéacs sin, beidh maoiniú ar fáil chun cúnamh a thabhairt do sholáthraithe seirbhíse meán píosaí nó sraith fócais dhomhain a dhéanamh faoi réimse leathan saincheisteanna a eascraíonn as an gclúdach ar na húdaráis áitiúla/fóraim dhaonlathacha eile nó a eascraíonn as clúdach ar na cúirteanna nó ábhair ghaolmhara.
Leithdháileadh €6 mhilliún ar na Scéimeanna Iriseoireachta in 2024 a bhuíochas le mhaoiniú a d’éirigh leis an Aire Turasóireachta, Cultúir, Ealaíon, Gaeltachta, Spóirt agus Meán, Catherine Martin TD, a bhaint amach. Cumhdaítear leis an maoiniú sin deontais agus costais riaracháin na Scéime.
Beidh na Scéimeanna nua Iriseoireachta oscailte d’iarratais ó iriseoirí agus ó eagraíochtaí meán, lena n-áirítear ardáin chraolta, chlóite agus ar líne, i nGaeilge agus i mBéarla araon. Le bheith incháilithe, iarrfar ar iarratasóirí saineolas, cumas agus cuntas teiste eagarthóireachta a léiriú, agus ní mór freisin gur eintiteas rialáilte iad, nó ní mór dóibh a bheith cleamhnaithe le heintiteas rialáilte.
Ag trácht dó ar sheoladh na Scéimeanna Iriseoireachta, dúirt Rónán Ó Domhnaill, Coimisinéir Forbartha na Meán ag Coimisiún na Meán: “Tá ríméad orainn a bheith ag seoladh ár Scéimeanna Iriseoireachta tuairiscithe daonlathais áitiúil agus cúirteanna. Seo é an chéad deis atá ag Coimisiún na Meán tacaíocht dhíreach a thairiscint chun iriseoireacht iontaofa d’ardchaighdeán a chur chun cinn do phobail áitiúla ar fud na hÉireann agus é sin a dhéanamh ar bhonn ardáin-neodraigh. Seo é an chéad uair ar féidir tacú le soláthraithe nuachta clóite agus ar líne ar an mbealach seo.”
“Tá na Scéimeanna nua seo á dtabhairt isteach ar bhonn píolótach agus déanfar athbhreithniú orthu ina dhiaidh sin, agus beidh an t-aiseolas a gheofar agus rannpháirtíocht na bpáirtithe leasmhara fíorthábhachtach d’fhorbairt aon tionscnaimh agus scéimeanna maoinithe amach anseo. Molaimid do gach iarratasóir incháilithe iarratas a dhéanamh ar mhaoiniú agus táimid ag tnúth le haiseolas a fháil ar chur i bhfeidhm na Scéimeanna nua seo.”
Dúirt an tAire Turasóireachta, Cultúir, Ealaíon, Gaeltachta, Spóirt agus Meán, Catherine Martin TD: “Cuirim fáilte mhór roimh sheoladh na Scéimeanna Tuairiscithe Cúirteanna agus Daonlathais Áitiúil ag Coimisiún na Meán inniu. Tá earnáil meáin láidir, éagsúil agus saor, a bhfuil nuacht áitiúil agus réigiúnach ina cuid ríthábhachtach de, riachtanach don daonlathas agus dár sochaí ina hiomláine. Tá na Scéimeanna ina n-imeacht nua ag an Stát chun tacú le hiriseoireacht chun leasa an phobail ag am a bhfuil iriseoireacht thraidisiúnta faoi bhrú.
Cabhróidh an €6m a fuair mé i mBuiséad 2024, ar mhaithe leis na Scéimeanna nua, le tacú le hiriseoireacht ardchaighdeáin neamhspleách chun leasa an phobail a sholáthraíonn seirbhís riachtanach don phobal chomh maith le hiolrachas, inbhuanaitheacht agus sláine ár meán.”
Cuirfear an t-ábhar ar fad a mhaoineofar ar fáil in aisce don phobal, 7 lá ar a laghad tar éis é a fhoilsiú den chéad uair, agus uaslódálfaidh Coimisiún na Meán é ar a shuíomh gréasáin, .
Tagann seoladh na Scéimeanna i ndiaidh comhairliúcháin phoiblí i mí Aibreáin na bliana seo, agus tarraingíodh aird in go leor aighneachtaí a rinneadh chuig an gcomhairliúchán ar thábhacht na Scéimeanna chun daonlathas sláintiúil a chothú, eolas a thabhairt do shaoránaigh agus iad a dhéanamh rannpháirteach. Léiríodh sna freagraí freisin go raibh na freagróirí sásta ar an iomlán leis an gcur chuige a mhol an Coimisiún.
Iarrann Coimisiún na Meán anois ar iarratasóirí iarratas a dhéanamh ar mhaoiniú faoi na Scéimeanna nua Iriseoireachta píolótacha. Is féidir na Treoir d’Iarratasóirí a fháil anseo:
• An Scéim Tuairiscithe Daonlathais Áitiúil (Béarla)
• An Scéim Tuairiscithe Daonlathais Áitiúil (Gaeilge)
• Scéim Tuairiscithe na gCúirteanna (Béarla)
• Scéim Tuairiscithe na gCúirteanna (Gaeilge)
Is é 12.00, an 17 Meán Fómhair 2024 an dáta deiridh a nglacfar le hiarratais chomhlánaithe don dá Scéim. Is féidir na foirmeacha iarratais a fháil anseo:
• An Scéim Tuairiscithe Daonlathais Áitiúil – Foirm Iarratais (Béarla)
• An Scéim Tuairiscithe Daonlathais Áitiúil – Foirm Iarratais (Gaeilge)
• An Scéim Tuairiscithe Daonlathais Áitiúil – Beart Coimhdeach (Béarla)
• An Scéim Tuairiscithe Daonlathais Áitiúil – Beart Coimhdeach (Gaeilge)
• Scéim Tuairiscithe na gCúirteanna – Foirm Iarratais (Béarla)
• Scéim Tuairiscithe na gCúirteanna – Foirm Iarratais (Gaeilge)
• Scéim Tuairiscithe na gCúirteanna – Beart Coimhdeach (Béarla)
• Scéim Tuairiscithe na gCúirteanna – Beart Coimhdeach (Gaeilge)
Is féidir tuilleadh eolais a fháil faoi na Scéimeanna ar ár suíomh gréasáin anseo.
D’fhoilsigh Coimisiún na Meán, i gcomhpháirtíocht le Scoil Dlí Choláiste na Tríonóide, aiste maidir le rialáil meán an AE a d’ullmhaigh an mac léinn is fearr atá ag tabhairt faoin modúl Rialáil Meán an AE, mar chuid den chlár iarchéime, Máistir Dlíthe, i gColáiste na Tríonóide. Dearadh an tionscnamh chun díospóireacht phoiblí faoi bheartas agus cleachtas na meán a chur chun cinn. ‘Balancing Counter-Propaganda Measures with Safeguarding Freedom of Expression and Information Amidst the Russia-Ukraine Conflict’ an teideal atá ar an aiste a bhuaigh in 2024. Victoire Nataf a scríobh an aiste agus an Dr Ewa Komorek, ollamh taca cúnta, Coláiste na Tríonóide, a chuir in eagar.
Fáiltímid roimh Bhreithiúnas na Cúirte agus dearbhú ár sonraithe go mbeidh Reddit agus Tumblr ina Seirbhísí Ardáin Comhroinnte Físeán. Táimid ag obair i gcónaí ar ár ndréacht-Chód Sábháilteachta Ar Líne agus táimid ag súil go mbeidh sé i bhfeidhm níos déanaí i mbliana, mar chuid dár gCreat Sábháilteachta Ar Líne. Táimid tiomanta dár réimse iomlán cumhachtaí a úsáid chun feabhas a chur ar an tsábháilteacht ar líne d’úsáideoirí in Éirinn agus ar fud na hEorpa.
Inniu, (13 Meitheamh), d’fhoilsigh Coimisiún na Meán an próiseas cinnteoireachta a bheidh in úsáid acu le cinneadh a dhéanamh cé acu atá soláthraí seirbhísí óstála (HSP) in Éirinn neamhchosanta ar ábhar sceimhlitheoireachta ar líne. Is samplaí iad ardáin meán sóisialta, seirbhísí óstála gréasáin agus néalseirbhísí de sholáthraithe seirbhísí óstála.
Sa chás go gcinntear go bhfuil soláthraí seirbhísí óstála neamhchosanta ar ábhar sceimhlitheoireachta, beidh sé de dhualgas orthu bearta sonracha a dhéanamh. Féadfaidh an méid a leanas a bheith san áireamh:
Sa Chreat um Chinntí, leagtar na céimeanna amach a ghlacfaidh Coimisiún na Meán chun Rialachán an AE maidir le hÁbhar Sceimhlitheoireachta ar Líne (TCOR) a fhorfheidhmiú, atá mar chuid de Chreat Sábháilteachta Ar Líne na heagraíochta.
Tá foráil sa Rialachán maidir le hÁbhar Sceimhlitheoireachta ar Líne le haghaidh sásra ar fud an AE chun aghaidh a thabhairt ar scaipeadh an ábhair sceimhlitheoireachta ar líne agus chun cur ar chumas na soláthraithe seirbhíse óstála ábhar sceimhlitheoireachta a bhaint go tapa. Is ábhar é ábhar sceimhlitheoireachta a ghríosaíonn, a mheallann, a bhagraíonn nó a chuireann treoir ar fáil maidir le cionta sceimhlitheoireachta a dhéanamh.
Faoin reachtaíocht, is é An Garda Síochána an t-údarás inniúil faoin Rialachán maidir le hÁbhar Sceimhlitheoireachta ar Líne atá freagrach as orduithe baint anuas a eisiúint ar ábhar sceimhlitheoireachta do sholáthraithe seirbhísí óstála in Éirinn. Cuirtear tús le ról an Choimisiúin faoin Rialachán maidir le hÁbhar Sceimhlitheoireachta ar Líne nuair a chuirtear ar an eolas é go bhfuil dhá ordú baint anuas nó níos mó faighte ag soláthraí seirbhísí óstála atá lonnaithe in Éirinn mar gheall ar ábhar sceimhlitheoireachta ó aon údarás inniúil de chuid an Aontais Eorpaigh sa 12 mhí roimhe sin. Ansin, déanfaidh an Coimisiúnbreithniú cé acu ar chóir forálacha an Rialacháin maidir le hÁbhar Sceimhlitheoireachta ar Líne a chur i bhfeidhm agus an Creat um Chinntí chun aghaidh a thabhairt ar scaipeadh an ábhair sceimhlitheoireachta ar líne á chomhlíonadh aige.
Má sháraíonn soláthraithe seirbhísí óstála an Rialachán maidir le hÁbhar Sceimhlitheoireachta Ar Líne, féadfar fíneálacha riaracháin a ghearradh lena n-áirítear pionóis airgeadais suas le ceathair faoin gcéad den láimhdeachas iomlán.
Dúirt Coimisinéir Sábháilteachta ar Líne de chuid Choimisiún na Meán, Niamh Hodnett:“Tá Coimisiún na Meán freagrach as iallach a chur ar sheirbhísí digiteacha, a bhfuil a gceanncheathrú in Éirinn acu, a bheith freagrach as an gcaoi a dtugann siad cosaint do dhaoine ó dhíobháil ar líne. Tá ábhar sceimhlitheoireachta ar cheann de na catagóirí is dainséaraí d’ábhar sceimhlitheoireachta a dtugtar aghaidh air inár gCreat Sábháilteachta Ar Líne.
“Bainfidh an Coimisiún úsáid as gach beart atá ar fáil faoinár gCreat Sábháilteachta Ar Líne le húsáideoirí a chosaint ó ábhar sceimhlitheoireachta ar líne. Sa Chreat um Chinntí a foilsíodh inniu, leagtar amach an próiseas a leanfaidh Coimisiún na Meán mar údarás inniúil na hÉireann faoi Rialachán an Aontais maidir le hÁbhar Sceimhlitheoireachta ar Líne chun cinneadh a dhéanamh cé acu an bhfuil nó nach bhfuil soláthraí seirbhísí óstála neamhchosanta ar ábhar sceimhlitheoireachta, agus leagtar amach na príomhoibleagáidí a bheadh ar sholáthraí seirbhísí óstála tar éis de chinneadh den chineál sin a bheith glactha. Is céim eile é an Creat um Chinntí le húsáideoirí seirbhísí ar líne a chosaint ó dhíobháil”.
Tá an Creat Sábháilteachta ar Líne comhdhéanta den Rialachán maidir le hÁbhar Sceimhlitheoireachta ar Líne, an Gníomh um Sheirbhísí Digiteacha, a chuireann bac ar ábhar mídhleathach ar ardáin ar líne, lena n-áirítear ábhar sceimhlitheoireachta, agus den Chód Sábháilteachta ar Líne nuafhoilsithe, a chuirfidh bac, agus é tugtha chun críche, ar ábhar sceimhlitheoireachta a uaslódáil agus a roinnt ar sheirbhísí ardáin comhroinnte físeán.
I gcomhréir le halt 67(3) den Acht Craolacháin 2009 arna leasú, (“Acht”) fógraíonn Coimisiún na Meán (“An Coimisiún”) leis seo go bhfuil sé ar intinn ag an gCoimisiún an mear-phróiseas ceadúnaithe a agairt faoi alt 67(6) den Acht chun gach ceann de na naoi gconradh craolacháin fuaime (“Conradh”), a bhfuil cur síos orthu thíos, a dheonú.
Má tá suim ag aon duine, seachas an sealbhóir, an tseirbhís chraolacháin fuaime seo a sholáthar, ní mór dóibh aighneacht i scríbhinn a chur isteach, ag cur in iúl gur mian leo iarratas a dhéanamh ar dheonú an chonartha seo, agus éarlais sa mhéad €20,000 a chur i dtaisce leis an gCoimisiún faoin spiocdháta atá luaite. Tá an éarlais sin in-aisíoctha, má chuirtear iarratas ar dheonú an chonartha faoi bhráid an Choimisiúin ina dhiaidh sin, de réir alt 67(5) den Acht.
Ní mór an aighneacht a bheith leagtha amach de réir an “Treoir d’Aighneachtaí: Léiriú Intinne” atá foilsithe thíos do gach conradh craolacháin fuaime. Ní ionann Léiriú Intinne a chuirtear isteach mar fhreagairt ar an bhfógra seo agus iarratas ar an gConradh. Eiseofar cuireadh chun iarratas a dhéanamh ar dheontas an Chonartha de réir alt 65(8) den Acht ar leithligh, má mheasann an Coimisiún gur cuí déanamh amhlaidh.
An Mhumhain
Tá an Conradh, le WKW FM Limited faoi láthair atá ag craoladh na seirbhíse Beat 102-103, le dul in éag ar an 30 Márta 2025.
Tá an Conradh, le Raidió Chiarraí Teoranta faoi láthair atá ag craoladh na seirbhíse Radio Kerry, le dul in éag ar an 9 Aibreán 2025.
Tá an Conradh, le County Media Limited faoi láthair atá ag craoladh na seirbhísí thuasluaite, le dul in éag ar an 30 Aibreán 2025.
Connacht-Ulaidh
Tá an Conradh, le Donegal Highland Radio Limited faoi láthair atá ag craoladh na seirbhíse Highland Radio, le dul in éag ar an 30 Márta 2025.
Tá an Conradh, le North West Broadcasting Limited faoi láthair atá ag craoladh na seirbhíse Ocean FM, le dul in éag ar an 30 Márta 2025.
Laighin seachas Cathair agus Contae Bhaile Átha Cliath
Tá an Conradh, le C.K. Broadcasting Limited faoi láthair atá ag craoladh na seirbhíse KCLR 96FM, le dul in éag ar an 21 Aibreán 2025.
Tá an Conradh, le Midlands Community Radio Services Limited faoi láthair atá ag craoladh na seirbhíse Midlands 103, le dul in éag ar an 30 Márta 2025.
Cathair agus Contae Bhaile Átha Cliath
Tá an Conradh, le Bauer Audio Ireland Limited ar son Bauer Audio Ireland LP faoi láthair atá ag craoladh na seirbhíse Spin 103.8, le dul in éag ar an 5 Aibreán 2025.
Tá an Conradh, le Star Broadcasting Limited faoi láthair atá ag craoladh na seirbhíse Sunshine 106.8, le dul in éag ar an 30 Márta 2025.
Beidh feidhm ag rialacha sábháilteachta ar líne, ar rialacha ceangailteacha iad, maidir le hardáin comhroinnte físeán bunaithe in Éirinn
D’fhoilsigh Coimisiún na Meán (27.05.2024) Dréacht-Chód Sábháilteachta ar Líne nuashonraithe inniu mar fhreagairt ar a chomhairliúchán poiblí. Leagfar síos rialacha ceangailteacha leis an gCód deiridh a bheidh i bhfeidhm maidir le hardáin comhroinnte físeán a bhfuil a gceanncheathrú AE acu in Éirinn. Tá an Cód á chur faoi bhráid an Choimisiúin Eorpaigh inniu (27.05.2024) faoin bpróiseas maidir leis an Treoir um Chóras Faisnéise na Rialachán Teicniúil (TRIS), a bhfuil tréimhse neamhghníomhaíochta 3-4 mhí i gceist leis. Nuair a bheidh an próiseas seo críochnaithe, cuirfidh Coimisiún na Meán an Cód i bhfeidhm ar ardáin comhroinnte físeán a bhfuil a gCeanncheathrú AE acu in Éirinn.
Beidh an Cód deiridh ina chuid de Chreat Iomlán Sábháilteachta ar Líne de chuid Choimisiún na Meán. Leis an gCreat seo, beidh seirbhísí digiteacha freagrach as an gcaoi a dtugann siad cosaint do dhaoine, go háirithe leanaí, ó dhíobháil ar líne. Bainfidh an Cód nuashonraithe, agus na codanna eile den Chreat Sábháilteachta ar Líne cuspóirí an Achta um Shábháilteacht ar Líne agus Rialúchán na Meán amach, rud a fhágfaidh go mbeidh eispéiris níos sábháilte ar líne ag daoine ar fud na hÉireann.
Tugann an Cód oibleagáidí isteach ar ardáin comhroinnte físeán chun a n‑úsáideoirí a chosaint ó ábhar díobhálach, lena n‑áirítear:
Tugtar na huirlisí do Choimisiún na Meán sa Chreat Sábháilteachta ar Líne ina iomláine chun aghaidh a thabhairt ar na bunchúiseanna atá le díobháil ar líne, lena n‑áirítear infhaighteacht an ábhair neamhdhleathaigh, tionchar díobhálach na gcóras molta, agus cosaintí uireasacha le haghaidh páistí ar sheirbhísí na meán sóisialta.
Dúirt an Coimisinéir Sábháilteachta ar Líne, Niamh Hodnett: “Is gá saol níos sábháilte a chruthú ar líne do gach duine againn, agus go mór mór dár bpáistí. Is céim thábhachtach chun cinn é an Cód nuashonraithe seo ionas go mbeidh ardáin freagrach as daoine a choinneáil sábháilte ar líne. Cuirtear san áireamh sa Chód na freagairtí ar ár gcomhairliúchán poiblí agus ar ár gcomhairliúchán lenár gCoiste Comhairleach don Óige. Cuirimid an Coimisiún Eorpach ar an eolas faoin gCód anois agus nuair a bheidh an próiseas sin críochnaithe, cuirfimid i bhfeidhm é níos déanaí i mbliana.”
Dúirt Cathaoirleach Feidhmiúcháin Choimisiún na Meán, Jeremy Godfrey: “I dteannta leis na cumhachtaí atá againn faoi Ghníomh um Sheirbhísí Digiteacha an AE agus faoin Rialachán maidir le hÁbhar Sceimhlitheora ar Líne, fágfaidh an Cód Sábháilteachta ar Líne go mbeidh sraith láidir uirlisí againn chun feabhas a chur ar shaol daoine ar líne. Déanfaimid cinnte go n‑úsáidfimid réimse iomlán ár gcumhachtaí chun feabhas a chur ar eispéiris daoine ar líne.”
D’fhoilsigh Coimisiún na Meán a Threoirlínte inniu (30.4.24) maidir le Clúdach Craolacháin Toghchán. Tugtar treoir agus comhairle do chraoltóirí sna Treoirlínte maidir le conas is féidir cothroime, oibiachtúlacht agus neamhchlaontacht a bhaint amach ina gclúdach ar thoghcháin.
Tá na Treoirlínte á bhfoilsiú roimh na Toghcháin Eorpacha agus Áitiúla agus roimh an toghchán do Mhéara díreach tofa Luimnigh, atá sceidealta a bheith ar siúl ar an 7 Meitheamh seo chugainn. Tagann na Treoirlínte i bhfeidhm ón Máirt an 7 Bealtaine 2024 agus tá feidhm acu maidir le clúdach na dtoghchán go dtí go ndúnfar na stáisiúin vótaíochta an 7 Meitheamh 2024.
Leagtar béim sna Treoirlínte ar chuir chuige éagsúla a d’fhéadfaí a ghlacadh maidir le leithdháileadh am aeir chun iarrthóirí agus páirtithe polaitíochta a chumhdach chomh maith leis na rioscaí a bhaineann le ‘domhainbhrionnuithe’. Coinnítear forálacha atá ann cheana a bhaineann le coinbhleachtaí leasa a bhainistiú, leis an toirmeasc ar fhógraíocht pholaitiúil agus le clúdach pobalbhreitheanna.
I measc na nithe eile a dtugtar aghaidh orthu tá ionchuir ar an aer trí na meáin shóisialta agus toirmeasc ar chraoltóirí agus ar láithreoirí a spreagann éisteoirí nó lucht féachana chun vótáil i bhfabhar nó in aghaidh aon toraidh ar leith sna toghcháin. Spreagann na Treoirlínte craoltóirí chun réimse guthanna agus tuairimí a áireamh ina gclúdach, lena n-áirítear meascán de thuairimí a léiríonn éagsúlacht chultúrtha inscne agus shóisialta.
Ag labhairt dó faoi fhoilsiú na dTreoirlínte, dúirt Rónán Ó Domhnaill, Coimisinéir Forbartha na Meán Choimisiún na Meán: “Tá ról tábhachtach agus luachmhar ag craoltóirí maidir le heolas faoi thoghcháin a chur in iúl do phobal na hÉireann. Baintear é sin amach trí chlúdach atá cruinn, cothrom, oibiachtúil agus neamhchlaonta.
“Coinníonn na Treoirlínte an moratóir ar chlúdach toghcháin. Iarrtar leis seo ar chraoltóirí clúdach na dtoghchán a theorannú ó 2pm ar an lá roimh thoghchán nó reifreann agus fanann sé i bhfeidhm go dtí go ndúnfar na pobalbhreitheanna ar lá an toghcháin nó an reifrinn (10in).
“Nuair a rinneadh an t-athbhreithniú reachtúil ar an gCód maidir le Cothroime, Oibiachtúlacht agus Neamhchlaontacht i gCláir Nuachta agus Cúrsaí Reatha, a sholáthraíonn an bonn do na Treoirlínte, in 2022, d’iarr páirtithe leasmhara an tionscail go follasach go gcuirfí deireadh leis an moratóir agus bhí tuairimí measctha ag páirtithe leasmhara poiblí maidir lena choinneáil nó lena bhaint. Ag féachaint do na torthaí sin, tá Coimisiún na Meán tiomanta d’athbhreithniú a dhéanamh ar an moratóir craolacháin sa dara leath den bhliain seo, lena n-áirítear tabhairt faoi chomhairliúchán poiblí. Tá sé beartaithe an t-athbhreithniú seo a chur i gcrích agus Treoirlínte nuashonraithe a fhoilsiú a dhéileálann leis an moratóir i Ráithe 4 2024, má tá údar leis an athbhreithniú.”
